Schrijverij

bron: festool.com

Ben ik in de nieuwe douche aan het werk, de radio aan op France Culture, je weet wel die wauwel / klets zender. Of die andere zender die ik laatst ontdekt heb, ook overmatig veel ge-OH. Eigenlijk ben ik niet zeker welke van de twee het was. In ieder geval, hoor ik een mannetje ineens verontwaardigd sputteren over de huidige trends over dode bomen (papier) auteurs, dat e-books echt in opkomst zijn en niet meer te stoppen. Wat nu precies zijn betoog was heb ik niet helemaal kunnen volgen, ging te snel voor me. Omdat de interviewer er nogal doorheen kakelde en de zaag behoorlijk lawaai maakte, werd het allemaal wat warrig voor me. De kern van het verhaal was duidelijk. Door de moderne, ultra snelle - goedkopere - (andere) manieren van publiceren wordt er erg veel puinzooi op de markt geplempt. Waardoor niet alleen iedereen maar zijn hersenbraaksels kwijt kan,en dat het mede daardoor met de kwaliteit van de schrijfsels wel erg bar gesteld is. Veel hype er omheen creëren is ook een verkoop strategie. Soms maakt de reclame een boek ogenschijnlijk beter dan het in werkelijkheid is. Totdat men het begint te lezen, en dan gaat het met de populariteit van dat boekwerkje snel bergafwaarts. Exit naar de Slegte dan maar.
Kwaakt een betweterig modernistisch mens er nog doorheen dat alles zich begint te richten op publiceren via internet, e-books en zo, en dat de dode bomen publicaties de langste tijd gehad heeft. Dat was natuurlijk olie op het vuur van het panel. De rest kon ik door het lawaai van het werk, en dat van de anderen achter de microfoon, niet meer volgen.

Zoals te doen gebruikelijk dwalen mijn gedachten dan af. Zou het werkelijk zo zijn? Dat er in de nabije toekomst niet meer op papier gepubliceerd wordt? Ja, maar niet zo snel als die kemphanen wel denken, denk ik dan weer. Als het grote geld er mee gemoeid is dan lijken alle ontwikkelingen zich tot een tergend langzaam proces om te toveren. Dingen komen op de plank te liggen of verdwijnen in de koelkast. Totdat de geldmeneertjes ineens ontdekken dat dat een nieuw verdien model blijkt te zijn, en gaat ineens alles als een speer.

bron: wikipedia

Literatuur staat nog steeds in hoog aanzien in LDF. Of eigenlijk moet ik zeggen: de klassieke literatuur. Bien sur, daar kleeft natuurlijk een behoorlijk gehalte aan chauvinisme en "keeping up appearances" aan, maar wat dan nog. Er wordt nog steeds verrassend veel nieuwe literatuur over de lezers uitgestort in LDF. Gewoon een kwestie van: als er niet gelezen wordt, zal een uitgever niet gaan publiceren. Vraag en aanbod zeg maar, en ook, adverteren doet verkopen. Waarbij er uiteraard flink wordt ingespeeld op de nationale sentimenten, gewoon strategie. De laatste paar jaren lagen de historische romans goed op de markt. In bepaalde kringen is het bon ton als je iets van de (nationale) historie in je gesprek kan weven. Wat ook goed ligt momenteel zijn de psycho/surrealistische thrillers. Zo iets dus. Leuke mix. Beide trends zijn een klein beetje op hun retour. Een nieuwe is zich aan het vormen: realisme. Dingen die mensen meemaken en verbouwen tot een roman of gedramatiseerde non-fictie. Ruim voldoende keus. Kijk maar eens op Babelio, kun je mooi volgen wat populair is, de site staat bol van reviews. Voor mij is dat een mooie site voor het kiezen van een boekje. Enerzijds omdat ik van de Franse literatuur als zodanig geen bal verstand heb, en anderzijds omdat je daarmee van de platgetreden paden afraakt en zo ook eens een andere schrijver leert kennen. Altijd spannend.
In een van de vorige stukjes schreef ik dat boeken hier euries goedkoper zijn dan in NL. Nu constateer ik dat er een sterke prijsstijging bezig is. Lang zal dat verschil er dan ook niet meer zijn ben ik bang. Dan toch maar naar die wat goedkopere e-books, zal de consument - ikke dus - beslist gaan denken. Maar ja, daar moet je weer zo'n reader voor hebben. Of een tablet. En dan zijn er altijd fabrikanten die denken dat ze hun formaat anders dan de anderen moeten maken. Hierdoor zullen de boeken weer niet uitwisselbaar zijn met andere e-readers of tabletten. Stelletje dwazen.
Vanzelfsprekend heb je ook weer van die malloten die proberen de prijzen kunstmatig op te fokken, werkt ook niet mee zo. Er zijn producenten die schrijvers zelfs dwingen alleen maar voor deze of gene uitgever te schrijven op straffe van een ban op hun eerdere werk. Oostblok praktijken?

gutenberg.org

Gelukkig heb je dan nog organisaties als Gutenberg, Google, en nog een handje meer, die de auteursrechtenvrije boeken gratis op het net ploffen. Uiteraard heb je ook tientallen sites waar je het nieuwste van het nieuwste kunt downloaden. Dat schijnt dan weer illegaal te zijn. Het boek over Steve Jobs was nog geen dag officieel uit en je kon het al ergens downloaden. Ik bedoel maar.

Hebben de kwakers op de radio gelijk dat het gedaan is met de literatuur? Dé literatuur zoals wij die op de middelbare school in ons brein gepropt krijgen? In mijn ogen niet. Wel anders. Meer temporale literatuur. Daar bedoel ik mee: literatuur die onlosmakelijk met een tijdsgewricht te maken heeft en daarbuiten, buiten dat tijdsgewricht, niet of nauwelijks te begrijpen is.

E-SCHRIJVER
Denk ik ook nog: zou je een computer literatuur kunnen laten schrijven. Iets dat een zekere eeuwigheidswaarde zou kunnen houden of krijgen? Zelfs populair kan worden? En is daar lol aan? Grappig, dat zou een soort Turing test voor schrijvers kunnen zijn. Namelijk, heb je hier te maken met een kunstmatige of menselijke schrjver. Daarover een andere keer maar ;=)