Kookboeken

picture:750g.com

Van diverse vrienden en kennissen krijg ik kookboeken aangeboden. Geweldig! En warempel, vanochtend kwam BP ook nog aangehobbeld met een dikke zak kookboeken. Een boekje Les Meilleures Recettes de Régions de France - de beste recepten uit de franse regio`s verdient speciale aandacht. Waarom? Het sluit mooi aan bij mijn bestudering van de middeleeuwse keuken van Frankrijk. Die recepten lijken me namelijk behoorlijk authentiek te zijn.
Toevallig zag ik op het franse journaal ook een item over de lokale keuken. En volgens de journalist is dat ook een beetje de trend aan het worden. Terug naar de oorsprong. Een mooi item op het journaal. Daarin werd een restaurant getoond in de Limoge, een departement beetje links in centraal Frankrijk. De kok specialiseerde zich zelfs in de produits du terroir - streek producten. En de klanten maar klagen, oh oh oh wat een calorieën, maar erg lekker. En hap, ging er weer een brok van die paté de pomme de terre - aardappeltaart - in dat ronde smullende gezicht. Tuurlijk je kunt overal lardons - spekkies - indouwen, en creme fraiche en fois gras en…
Zelf denk ik dat het juist de kunst is om er geen vette hap van te maken. Verbazend genoeg mag je deze aardappeltaart als een entree zien. Krijg je ook maar een klein puntje van op je bordje, zag ik, da`s ook weer zo. Het moet de eetlust opwekken, een entree, niet bederven.
Gekte er een aan de bar, dat ie nu alvast maar een bodempje legde voor vanavond. En passant lieten ze nog wat gerechten zien die de maaltijd completeerden. Dan heb je tot de volgende morgen toch geen trek meer?

KLASSIEK
Zo langzamerhand begint het me te dagen hoe een klassieke franse eetdag er uit ziet:

• In alle vroegte ontbijt je met een stukkie brood en een plas koffie in een kom, al of niet met (veel)melk en suiker
• Om tien uur heb je dan een stuk(je) brood - fiselle / baguette - met ham of zoet erop, vaak een stukje fruit, een kop koffie, melk, of koude chocolademelk - een of ander oplosgoedje. Of zelfs een croissant. Van gasten begreep ik dat die croissant er vaak alleen op de zondag is - te veel vet.
• Omstreeks 12 uur hét Midi. Dan eet je een repas met alles erop en eraan.

Dat bestaat uit een entree (paté, hors d`oeuvre, soepje o.i.d.),

een plat - hoofdschotel- stukkie vlees met iets als pasta, aardappelen of een ander vulmiddel

een entremet, bijvoorbeeld een salade. De salade kan ook als entree gelden

een dessert iets zoets als pudding, ijs etc of kaas, of koffie met soms een bonbon. Als je het dan chique wilt doen kun je dat dessert ook nog uitsmeren over verschillende gangen.

Na het midi volgt dan in de nog redelijk relaxte kringen een uiltje knappen. Dat komt er tegenwoordig niet veel meer van. Volgens een onderzoek van Le Monde schijnen mensen steeds meer snel iets te pakken als een sandwich en dat achter hun buro op te eten. Of de pauze is vaak niet langer dan een halfuur, dan doe je de luiken ook niet ff snel meer dicht.

• Dan rond 4-5 uur een snack, meestal iets kleins een croque monsieur, een stuk fruit, wat noten, petits fours, een koekje of zo en iets te drinken. Water, thee, koffie, limo…
• Aansluitend neemt men in bepaalde kringen dan een soort aperatief 5-6 uur. Dan wordt of de snack overgeslagen en/of men knabbelt wat noten tijdens de apéro.
• Rond 8 uur gaat men voor het diner, dat tijdstip varieert sterk. Het moderne drukke arbeidsleven, steeds langere werkdagen, en dergelijke dwingen soms dat tijdstip te verleggen. Meestal naar voren. Het diner in de avond is lichter dan het Midi. Hier beperkt men zich tot een koud en of warm gerecht en een salade, meestal brood erbij. Dat kan dan afgetopt worden met een licht dessert. Iets als yoghurt, een flan, of stukje kaas. 
• Souper. Hà, het beruchte Souper. Dat kan plaats vinden vanaf 11 uur. Dat wordt alleen in zeer gegoede kringen nog gedaan of eigenlijk alleen nog maar bij dinner parties of feesten. Hoe zo`n souper exact in elkaar zit moet ik nog uitzoeken.

Als je dit dan leest denk je meteen dat al die Fransen moddervet moeten zijn. Niet dus. Volgens datzelfde onderzoek in le Monde, is het geheim om niet tussendoor even een graai in de koelkast te doen. En matig te eten als je de hele dag op die manier gevoederd wordt.  Echter, wees eerlijk denk ik dan. Welk urbaan / modern gezin kan zich al die tijd voor al die maaltijden nog veroorloven. Niet te denken aan de pegeltjes. In werkelijkheid zal zich dat natuurlijk op veel bescheidener schaal afspelen. Bovendien kunnen gewoonten, tijdstippen, en samenstellingen van zo`n eetdag per streek en sociale laag natuurlijk anders zijn. Op het platteland leeft men nog wel richting dat patroon. Ook dat is echter aan het veranderen lees ik. Het boven geschilderde scenario is toch wel erg luxe, ook wat tijd betreft. 

BP 

foto:jrhoeve

Zo had BP wel een punt toen hij zei dat meestal dat apéro alleen nog maar vrijdag ingenomen werd. "Dan zetten we het op een zuipen omdat de rest van het weekeinde er dan nog aankomt", zei ie. "Door de week is men erg matig met drinken." Nou als er één iets over drinken kan vertellen dan is het BP wel. Als die kerel eens een keer niet een kegel uit zijn gezicht heeft hangen is dat iets zeer bijzonders. Na het aanbieden van de boekjes ontspon zich wel weer een gesprek over eten natuurlijk. Koken kan hij als de beste. En ben geneigd daar wel enig geloof aan te hechten. Als we het over recepten hebben dan weet ie zijn weetje wel. Het is een scharrelaar, die zo links en rechts wat `regelt` of "recupereert', zoals hij het dan zo zegt. Recht voor zijn raap zeg ik dan "gejat dus", en daar is ie dan niet eens verbolgen over. "Die is toch gek, dien `Ollander`" zie je hem altijd denken. Meestal geeft ie dat stelen nog wel toe, en is er nog trots op ook! Rare kwibus. En steevast komt er dan achter aan: "Maar bij u ben ik absoluut te vertrouwen hoor, mijnheer Robat!" Hu, mijnheer Robat. "Kontkruiper", denk ìk dan weer.
Maar volgens zijn eigen zeggen kookt ie ook graag, en goed. Dat wil ik graag wel eens proeven, zonder meer, laat ik blijken. Vervolgens had ie nog hert en zwijn in de aanbieding, of ik belangstelling had. "Ach doe maar een paar kilo" zei ik. "Ben niet zo gek op wild maar Fannie kan daar vast wel iets lekkers uit maken denk ik."

WINTERPOT
In deze regio zijn er eigenlijk drie gerechten die de winterpot vormen. Althans de traditionele gerechten.

Natuurlijk de Choux Croute.

Laagjes zuurkool afgewisseld met laagjes uien, plakken worst, gerookt spek, penen. Wat al niet, en in allerlei varianten. 

Dan de Boeuf Bourguignon.

Draadjesvlees met gerookt spek, wortels, knoflook, uien en champignons. Daar leeg je nog een fles wijn in, paar uurtjes pruttelen, heerlijk. 

Als klapper, de Pot Au Feu.

Een soort stevige soep met kool, kruiden, stuk vlees, aardappels, en penen. Daarvan bestaan, heb ik begrepen, net zoveel varianten als inwoners van Frankrijk van. De BB en CC idem. 

Zo, dat was mijn wekelijkse blurp wel weer over eten.