Eutopia

Bent u voor de EU? Ik wel, maar niet zo. Bent u voor de Euro, ik wel, maar niet zo. Bent u voor een goed bestuur, ik wel, maar niet zo.

Mijmering

bron: cielen.eu

Het is crisis. De reden dat we moeten bezuinigen, allemaal! Hop onder die drie procent van het begrotingstekort dwingt Brussel af. Overheden die dit bevel slaafs volgen merken plotseling, geheel onverwacht en onvoorzien, dat de omzetten van bedrijven kelderen. Typisch. Terwijl iedereen met zijn klompen aanvoelt wat de oorzaak is, gaan de diverse overheden daar maar eens een commissie op zetten. Dat moet zorgvuldig bestudeerd worden om, tonnen later, met een fijn dik lijvig rapport op de proppen te kunnen komen. Over een paar jaar dan, niet tijdens de verkiezingen natuurlijk. Oh, en dat velen het idee hebben dat die hele bezuinigingsoperatie een beetje eenzijdig is, berust volkomen op toeval. Iedereen draagt immers een steentje bij. Behalve, ja, behalve wie dan? Ook dat wisten we aan de paastafel feilloos te duiden: behalve de overheden zelf. De aparatsky van de Europese landen zijn namelijk niet meer te controleren organisaties geworden. Topzwaar, en extreem gelaagd. Bestuurslaag op bestuurslaag, die ook nog eens elkaars taken of zelfs bevoegdheden overlappen. Maar dat zien we uiteraard verkeerd. Immers, alles is piekfijn, wettelijk geregeld. Dus in orde. Zelfs als het niet in orde is, met de bonnetjes bijvoorbeeld, is dat voor elkaar omdat iedereen het doet. Dan kán het niet verkeerd zijn. Op zijn hoogst een vergissing.

Communicate EU stijl
bron NRX

Deze mening, dat we allemaal belazerd worden, is niet lokaal, of speelt op slechts individuele schaal. Die mening is bijna alle Europeanen toegedaan. Maar, niets aan de hand, gaan ze repareren met een wetje, als dat nodig is, klinkt het. Opdat iedere bestuurder net zoveel bonnetjes mag indienen als deze wil. Onvoorziene overschrijdingen van budgetten worden achteraf besproken. Oké, zand erover, men beloofd het niet weer te doen.

Krapte
Maar ja, geld kent geen zogenaamde multiplier factor. Geld is namelijk begrensd tot de waarde die er op staat. Bijdrukken kan niet omdat de niet gekozen Europese regering zegt dat het niet mag. Die drie procent, weet je wel. Ergens moet het geld dan vandaan komen. Maar waar? Dan begint men in de diverse ivoren torens ineens in grote getallen te denken. Bingo! Die pensioenfondsen hebben veel te veel geld in kas. Prompt wordt Dagobert Duck van stal gehaald en die mag een forse duik nemen in de geldpotten van de pensioenfondsen. Dat laat de hoge hoeden brigade in de hoofdsteden weer breed grijnzend achteroverleunen. Zie je wel, geen centje pijn. Er is dan ook geen enkele hoge hoed te vinden die denkt dat daarmee een eerste stap op een zeer glibberig pad gezet is. Prompt komt er borrelpraat bovendrijven als het kwartje van Kok en diens soortgenoten. BTW die over de toegevoegde waarde in het productieproces geheven wordt, wordt verhoogd omdat er geen waarde aan de overheids diensten toegevoegd kan worden. Het moet niet te gek worden. Stel je voor, de overheden bieden diensten aan waarvan de bevolking zou kunnen profiteren. Volgende etappe: alle aftrekposten op je belastingformulier worden verbeurd verklaard. Kassa. Denk je nog, die vleespotten van de overheden moeten zo langzamerhand overstromen. Gek genoeg schijnt dat niet zo te zijn. Mooi, nog maar eens een rondje doen, de slaafjes protesteren nog steeds niet. Een briljant idee, roept er een. We verschuiven de verantwoordelijkheden van de centrale overheden naar de lokale, maar geven ze geen geld. Laten die lokalen hun belastingen maar verhogen, merken we niets van. Maar ons tekort is nu minder, we geven immers minder uit! Helaas lijken de lekken in die potten steeds groter te worden. Hop, roept er een, we gaan de directe zowel als de indirecte belastingen verhogen. Zeggen Hans en Grietje toch niks van. Dat het spaarbare deel van het loon van Hans en Grietje intussen nul of negatief is geworden was een onvoorzien incident. Daar komen ze wel overheen. We roepen ze gewoon op om hun spaargeld op te maken, het gaat immers slecht met de bestedingen? Beloven we ze met de verkiezingen gewoon een duizendje, hebben ze vast niet in de gaten dat ze daarna helemaal niets meer hebben. Owh, dat heffen van belasting over het vermogen waar de volle mep belasting al over geheven is, tikt ook niet echt aan. De mensen blijven sparen. Weet je wat, we trekken alle mogelijke vormen van subsidies in, kunnen ze lekker thuis achter de buis blijven hangen. Wat, duikelen de omzetten van de horeca in elkaar? Ach het zou wat, die hebben jarenlang veel te veel voor hun drank gevraagd, dat vet mag er wel vanaf. Huh, personeel gaat met duizenden de WW in? Stelletje luie flikkers, we verkorten de ww periode, dat zal ze leren weer aan het werk te gaan. Geen werk? Er is zat werk! Geen gekwalificeerd personeel, wordt er geklaagd. Dan haal je ze toch uit het buitenland, we rekken de wetjes wel wat op. Oh, 12% werkeloosheid, ja da's wel veel. Tekortschietend technisch onderwijs, dat is echt niet onze schuld. Hans en Grietje hebben gewoon geen belangstelling, dáár is niets aan te doen. En omdat er minder leerlingen zijn gaan we ook scholen dicht doen, dat zal ze leren. Bovendien, die nieuwe leraren kunnen toch niet hoofdrekenen. Huh? Omdat we het aantal uren voor de opleidingen hebben verminderd? Nou ja, werd ook wel een beetje te duur hè al die opleidingen. Scholen ook, moeten we maar verder op gaan bezuinigen, laat ze eerst maar eens wat efficienter worden. Streep de gym uren maar weg. Oh merde, worden kinderen te dik? Ligt aan de ouders hoor, echt wel. Ojee, bedrijven verkassen naar andere landen omdat ze geen personeel kunnen krijgen? Die zijn niet solidair met ons! Hop belasting omhoog, straf, beboeten, ...

Telefoongesprek

bron: openbaresector.blogspot

Ja Piet, die wet op onze loonsverhoging met 5% gaat gewoon door hoor! Pensioenen, ja die blijven gewoon geïndexeerd. Wat, de stoel van een gewone Audi 80 doet pijn aan je rug? Ach gut, het is ook wel erg ver rijden hè van het Binnenhof naar Schiedam. Ja ja, ik weet het, die files. Weet je wat? Neem een Audi A8, daar hoort een chauffeur bij, zit jij gebeiteld. Kunnen we daarna altijd nog zeggen dat we arbeidsplaatsen hebben gecreëerd. Als er over gepraat wordt, maken we er verworven rechten van. Komt er gedoe van, treed je terug. Ga je eerst een paar jaar van je wachtgeld genieten, wat reizen, rapportages maken. Als je er zin in hebt maken we je daarna commissaris van de konnegin in Utrecht. Wat zeg je? Oh, je hebt een flatje hier om de hoek? Niet vertellen hoor, anders gaan ze ook nog zeggen dat we graaiers zijn. Op eigen kosten? Maar je weet toch dat je daar een royale toelage voor kunt krijgen? Maak ik voor elkaar voor je, dááág Piet.

Fictie

Het bovenstaande is natuurlijk als een niet bestaande situatie beschreven. Overeenkomsten met de werkelijkheid en of personen zijn toevallig en volkomen uit de lucht gegrepen. Uiteraard zijn onze politici zeer integere figuren. Met een onbesmet blazoen. Ach, door een brievenbus piesen, huizen in brand steken, kwajongens streken! Wat, door eenzijdige berichtgeving ging een fabriek (Exota) op de fles? Vierhonderd man op straat? Nonsens, dat trekken ze vast uit het verband. Nee, dat hebben ze niet goed begrepen. Echtwaar? Dat zien ze echt in een verkeerd licht, dat moet ik ze dan nog maar eens uit gaan leggen.

Realiteit
Wat geen fictie is zijn die bestuurslagen en verbanden op lokaal, regionaal, departementaal, interregionaal, supranationaal, en om het af te toppen, internationaal niveau. Interplanetair kan nog ff niet. Maar als...

Onlangs heb ik via de Nederlandse vertegenwoordiging van de EU en dito aan de EU raad in Nederland, en daar lieg ik geen woord van, een brochure aangevraagd: hoe dat nu zit met die EU. Hoe steekt dat nu in elkaar. Is er een plaatje wat mij dat duidelijk kan maken. Nee, kwam het antwoord terug. Heus, ja toch een antwoord na 2 weken. Nee dat hebben we niet, maar als u op de site kijkt vind je vast wel iets van uw gading. Net alsof ik dat al niet gedaan had.

een microscopisch deeltje van de EU in beeld
bron: eur-lex.europa.eu

Toch maar ff naar die web-boekwinkel gegaan, je weet maar nooit. Hop, brochure gevonden: Hoe werkt de Europese Unie. Gratis. Besteld via de site, en 3 weken later lag het in de bus. De Nederlandse vertegenwoordiging van de Europese raad in Nederland heeft na twee maanden nog steeds niet gereageerd. Verschillend email adres maar zelfde huisnummer / straat / plaats. Zouden die piepeltjes dan 2 salarissen elk op strijken? Verbaast me niets meer nadat ik wat dieper in de materie was gedoken. Die infographic ga ik zelf maar maken heb ik besloten. Na lezing van dat epistel vermoed ik echter dat ik daar een voetbalveld voor nodig ga hebben om dat duidelijk in beeld te brengen. Noem eens wat Europese organisaties: EU, Europese Raad, die liggen voor de hand. Maarrrr, nu komt ie:

• Raad van de Europese Unie
• Raad van Ministers
• Europese Commissie
• Europese Hof van Justitie
• Financiële en controlerende instellingen
  
  • Het Comité van de Regio's
  • Europees Economisch en Sociaal Comité
  • Ecofin
  • Europese Centrale Bank
  • Europese Ombudsman
• Europese agentschappen
• Europees Instituut voor innovatie en technologie 
• innovatie
• Euratom
• Voorzieningsagentschap van Euratom
• Fusion for Energy 
• Europol
• Europees Sociaal Fonds (ESF)
•  
• Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO 367)
• werkgelegenheid
• infrastructuur
• innovatie
• onderwijs
• gezondheidszorg
• Cohesie fonds (68)
• Regionaal concurrentievermogen
• werkgelegenheid
• onderzoek
• innovatie
• Transport
• Energie
• ICT
• Europees netwerk (EURES)
• vacaturebank europa
• werkgelegenheid
• socialezaken
• inclusie (integratie)
• IOS (70)
• ontwikkelings samenwerking
• Dan zijn er nog meer dan 30 andere agentschappen, organen etc., elk met eigen gebouwen, personeel, bestuur en fondsen, vertegenwoordigingen in andere landen etc.
• Lidstaten
• elk met eigen ambassadeur, kantoren, staf, faciliteiten
• Europees parlement
  
  • met 750 leden elk met eigen ondersteunend personeel, kantoren etc.
• Raad van Europa,
  
  • daarvan zijn alle Europese landen lid, inclusief Rusland, Turkije en de landen in de Kaukasus. Niet: Kazachstan, Wit-Rusland en Vaticaanstad. Ook hier hebben al die landen vertegenwoordigingen in Strasbourg, met eigen kantoren, gebouwen, commissies, ondersteunend personeel, wagenpark... EN ook weer in hun eigen landen met bijbehorend speelgoed. De precieze details die moet ik dan nog krijgen.

Dan verhuist een keer in de maand de hele EU bubs naar Strassbourg, met bijbehorende voorzieningen, ondersteuning, faciliteiten...
Voorts hebben de EU, Europaraad, de RvE enzovoort natuurlijk ook nog vertegenwoordigingen in landen buiten de unie met ambassadeurs, staf en dergelijke, en vertegenwoordigers (+staf etc) in of bij supranationale verbanden als WHO, OESO, NATO, UN... de lijst is onafzienbaar.

Sommige van die agentschappen, vertegenwoordigingen, commissies of hoe ze ook genoemd worden heten niet permanent te zijn. In naam dan. Zo bestaan er een heel aantal "Initiatieven", "Instrumenten", "Fondsen", "Bureaus", "Faciliteiten" en "Acties" die opdrachten uit naam van de EU uitvoeren. Ook instellingen, diensten, agentschappen of andere organisaties worden als zodanig genoemd. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• Europees initiatief voor democratie en mensenrechten
• Water voor leven
• In 2004 is de zogenoemde "vredesfaciliteit" opgezet
• Bureau voor humanitaire hulp (ECHO)

Dat zijn aparte organisaties opgetuigd met budgetten vanaf (afgerond) 100 miljoen tot meer dan 500 miljard (over meerdere jaren) euro. Zo'n budget krijg je niet met slechts een paar part time functionarissen op. Daar moet wel een volwassen organisatie tegenover staan - dus betrouwbaar. En dáár gaan we weer, een vers blik wordt opengetrokken met ambtenaren, een legertje consultants en adviseurs wordt ingehuurd. Het geheel natuurlijk overgoten met een sausje aan faciliteiten en bijbehorende versierselen. Hierbij niet te vergeten, de aanwezigheid van al of niet permanente vertegenwoordigingen van de lidstaten die bij deze clubs zijn gestationeerd, inclusief hun dagvergoedingen, reis en verblijfskosten, tolken, kantoorkosten...

Zou je zomaar, als je het goed regelt, meerdere posten als vertegenwoordiger kunnen bekleden. Dat is wel zo efficiënt. Per dag doe je dan een rondje langs die kantoren, tekent de presentielijst voor het daggeld en brengt rapport uit. Daarmee krijg je dan als vertegenwoordiger een gepast inkomen en kun je met je jaarlijkse verdiensten een rekening openen op de Kaaiman eilanden (minimum inleg 250K). Cyprus zou ik nu ff niet nemen als bankier.

bron: ikki.nl

Al die clubjes en organen, en ongekozen regeringen, dat mag wat kosten. Het administratieve EU apparaat alleen al kost meer dan 8 MILJARD per jaar! Bron: HIER Dat zijn dan alleen de budgetten die formeel bekend zijn. Indirect worden een hoop commissies, bureaus, agentschappen, ook via andere kanalen extra geld toegeschoven. Of gaat er extra geld naar reeds bestaande lichamen via schimmige routes. Zoals gealloceerde budgetten bij andere overheden of organen die een generiek etiketje hebben: algemene bestuurszaken. De beruchte multiplier factor treedt ook hier op. De EU overschrijdt elk jaar haar budget van meer dan 147 MILJARD euro met een niet nauwkeurig bekend percentage. Het budget voor de EU is de afgelopen jaren jaarlijks met gemiddeld 5% gestegen.

Niemand zal zich verbazen dat de bezigheden van de genoemde clubs overlappen met de activiteiten van de individuele lidstaten en andersom. Inclusief de daarvoor noodzakelijke overlegstructuren. Er wordt wat afgestemd met de 27 lidstaten, het mag wat kosten. Hieronder een leerzaam filmpje over de totstandkoming van een wet in Europa.

Making EU Law - The EU Legislation Tracker Infographic: Six Pack from Mike Mahon on Vimeo.

Op die manier betalen we voor heel wat activiteiten gewoon twee keer, minimaal. Afgezien nog van de multiplier factor die verborgen zit in beslisstructuren, terugkoppelmechanismen, lobby-en, wettelijke bepalingen, politieke factoren, financiering en beïnvloeding door / invloeden van de lidstaten, om er maar een paar van te noemen. Dat een en ander streng gecontroleerd moet worden onder toezicht van de Europese rekenkamer is logisch. Het is immers gemeenschapsgeld. Hop, weer een nieuw blik mensen erbij.

Het bovenstaande heb ik in een klein uurtje driftig lezen uit de EU brochure, en van het internet gehaald. Daardoor heb ik slechts aan de oppervlakte gekrabbeld. Een beetje hap snap door de informatie die iedereen zo kan oppikken zonder al te veel diepgang na te streven.

Zo zag ik in mijn geest een beeld ontstaan van stromen met mensen en belangen. Dat lijkt op een fabriek met kris kras door elkaar lopende transportbanden waarop blikken met mensen staan. Van nergens komend en nergens heengaand. Complexe structuren van pijpleidingen waar geld door loopt, heel veel geld. (voorbeeld) De ruimte barst nog net niet uit elkaar door het cacafonisch gekakel van al die mensen. Turend door de mist van al die besluiten, overleggen, regels en verdampend geld, kun je geen gewaar worden van het eindproduct. Of het moet zijn, net als in Chaplin's Utopia, dat het op gang houden van die fabriek juist het doel op zich is. Ik kan niet aan de indruk ontsnappen dat het er wel erg veel van weg heeft.

Als het daarbij bleef zou dat slechts verschrikkelijk zijn. Rampzalig wordt het echter als je dat EU gebeuren ook nog eens uit mag smeren over de reeds eerder genoemde bestuurlijke lagen in de landen zelf.

Nu heb ik, zoals gezegd, slechts gekrabbeld aan de toplaag van de EU bestuursstructuur. Stel dat ik er eens diep in zou gaan duiken, zoals ik al jaren doe met de computergeschiedenis. Dan zou er een informatie boom ontstaan, met terrabytes aan ondersteunende informatie. Structuren worden zichtbaar, dwarsverbanden komen aan de oppervlakte, wie heeft met wie te maken en waarop invloed. Kortom het complete zenuwstelsel van de EU zou bloot komen te liggen. Ga ik dat doen? Als je het gemak ziet waarmee de eerste resultaten naar boven kwamen zou je wel in de verleiding komen dit op te pakken. En wellicht dat ik het toch op mijn to-do lijstje ga zetten. Het idee is gewoon te verleidelijk om de moloch van Europa eens goed op het netvlies te krijgen. Conclusies mogen anderen dan trekken. Deze jongen is alleen nieuwsgierig, uhh weetgierig, hoe dit in elkaar is gestoken.

Toch nog even dit.

Bestuur LDF
Een waanzinnig mooi voorbeeld van een dolgedraaid ambtelijk apparaat biedt dat van LDF.

Zoals je hebt:

• President
• een paar vice presidenten
• kabinet
• presidentiële raad
• inclusief het hele circus aan functionarissen, diensten, staf, agenten
• Parlement
• Premier
• tientallen commissies, staf, huisvesting, ondersteunend personeel
• Senaat
• President
• commissies
• staf, huisvesting...
• Ministerraad
• Ministeries
• staats secretarissen
• directeuren
• regionale vertegenwoordigingen
• inclusief het hele circus aan staf, commissies etc.
• diensten, personeel gebouwen en infrastructuur
• Regio's
• President
• Conseil géneral
• staf
• diensten, personeel gebouwen en infrastructuur
• Departement
• president
• conseilgeneral
• secretariaat
• staf
• diensten, personeel gebouwen en infrastructuur
• Canton
• president
• conseil
• secretaris
• staf
• diensten, personeel gebouwen en infrastructuur
• Communes des Communes
• président des communes
• conseil géneral
• ondersteunende staf
• diensten, personeel gebouwen en infrastructuur
• Communes & Humeaux
• burgemeester
• gemeenteraad
• secretariaat
• ondersteunende staf
• diensten, personeel gebouwen en infrastructuur
• Pays
• idem

Een Pays is de kleinst mogelijke bestuursvorm. Sterker nog het schijnt dat er gemeenten bestaan die slechts EEN inwoner hebben! Zo'n Pays kan theoretisch een secretaresse en of gemeentelijke tuinman (cantonnier) in dienst hebben. Die kan zomaar door de sociale of een andere dienst betaald worden. 

Er zijn in totaal 45.000 gemeenten, ieder met een (parttime)burgemeester en een (parttime) secretaresse. Ze krijgen allemaal een paar honderd tot duizenden euries per maand, afhankelijk van de grootte van de gemeente. Verder zijn er organen als bijvoorbeeld gezondheidsdiensten die op allerlei niveaus werken maar wel onafhankelijk zijn van elkaar. Er bestaan bijvoorbeeld meerdere manieren en diensten om je naar het ziekenhuis te krijgen. Om nog maar te zwijgen over de Police municipal, Gendarmerie, Police National, Sécurité, Anti terreur, ... die naar gelang verschillende lagen van het bestuurs apparaat raken. Dan bestaan er nog allerlei sociale diensten, hulpverlenende diensten, ambulante diensten als bijvoorbeeld een wijkverpleegster met auto van de zaak. En-ga-zo-maar-door. Voor iedere sector in de nijverheid is op alle lagen een dienst. Er zijn op zijn minst drie soorten van kamer van koophandel. Architecten kunnen zomaar te maken krijgen met zowel een nationale als een lokale boswachter. Er is een departementaal bureau Architects de France die weer zuster organisaties hebben in de grotere plaatsen. Daar boven heb je niet alleen op ministerieel niveau iets maar ook vanuit de ministerraad en zelfs de president heeft een adviseur voor architectuur. De burgemeesters in kleinere dorpen hebben het laatste woord in van alles en nog wat. Die neemt soms ook nog eens zitting in de commune des communes raad en ook in de advies raad voor monumenten die weer wordt geleid door de vertegenwoordiger van Architects de France en de architect municipal en of zelfs service technique (soort regionale of gemeentelijke technisch inspecteur). Dat maakt dat je voor een bouwvergunning soms 3 of meer verschillende diensten af moest kleppen.

Kortom het lijkt alsof iedereen bij iedereen een vinger in de pap heeft, moet hebben of wil hebben. De oplettende lezer zal opgemerkt hebben dat een land met een dergelijk ambtelijk apparaat schier onbestuurbaar is.

Wonder 

Maar ziet, een wonder is aan het gebeuren. De machtshebbers in La Douce France hebben schijnbaar in de gaten gekregen dat dit niet langer meer kan. La Douce France blijkt 45% van alle Europese gemeenten te bezitten, dat is wat veel, is men ogenschijnlijk gaan denken. Maar het zal eerder zijn dat iemand heeft geconstateerd dat diens persoonlijke invloed door het moeras aan bestuurslagen en functionarissen geneutraliseerd werd.
Wat de oorzaak ook was, sinds een aantal jaren is de beweging zichtbaar om communes en diensten bij elkaar te vegen. Goed plan. In deze streek - noordwestelijk deel van de Haute-Saône - worden zelfs een twintigtal gemeentes bij elkaar geveegd in communes. Dat wordt dan de moderne vorm van een kanton. Men fuseert zowaar tot gemeentes met minimaal 3000 inwoners. Dat je dan niet zomaar meer bij de burgemeester naar binnen kunt lopen, tsja, daar gaat dan weer een stukje folklore mee teloor. Vorig jaar zijn al twee cluster scholen ontstaan in deze streek waarmee die tien piepkleine ouderwetse dorpsschooltjes ter ziele gingen. Nostalgie! De hamvraag blijft echter of die gemeenteraden, burgemeesters en oude canton structuren dan ook daadwerkelijk opgeruimd worden. De tijd zal het leren. In ieder geval is er een gezonde beweging gaande om in de administratieve puinhoop van dit land een zekere stroomlijning aan te brengen. Als deze poging strandt of zelfs maar verzandt, dan zou dat een catastrofale ramp voor dit land zijn.

Vraagje
Je zou je de vraag kunnen stellen: is dit uniek voor LDF? Intuïtief zeg ik nee.
Die versnippering van bestuursvormen en de extreme gelaagdheid treedt in elk land op. Dat het bijna kolderieke vormen heeft aangenomen, ook dat lijkt me niet uniek voor LDF. Wellicht dat Bella Italia, la Douce France nog naar de kroon kan steken. In de ons omringende landen is het dus echt niet anders. Dat NL en LDF eenzaam aan de top staan met het hoogste aantal ambtenaren per 100.000 inwoners ter wereld zegt toch wel wat.