Likeur

Van een fles 40% neutrale inmaak alcohol maak je ongeveer 2 liter likeur.  Likeur maken is leuk, lekker, en makkelijk om te doen. Op het internet staan honderden recepten: van Kalua tot aan Grandmarnier, keuze te kust en te keur.

Werkwijze
Mijn huidige werkwijze is door eerst de essence te maken. Dit brouwsel staat een dag of 6 te trekken en te bezinken. Dan de suiker + een kop rietsuiker met een lepel honing en 2 zakjes vanillesuiker oplossen, het geheel een paar minuten laten koken en afkoelen tot kamer temperatuur. De essence filteren door een koffie filter en de twee vloeistoffen met elkaar mengen. Daarna giet je de alcohol erbij, aanvullen met voorgekookt en afgekoeld water tot 2 liter. In een grote mandfles doen en in het donker een maand of wat laten staan. Decanteren in kleinere flessen. De likeur is dan klaar voor gebruik. Voor likeuren maken heb je echt geen academische graad nodig, alleen wat geduld. Om een herhaalbaar product te krijgen is het aan te raden in een schriftje je bereiding en of je veranderingen bij te houden. Af en toe zelf proeven heeft beslist zin. Uiteraard alles met mate. Regelmatig laat ik gasten of bekenden en buren voorproeven, en die keuren de likeur op smaak en zo. Tot nu toe bevalt het ze goed.

Een van die dingen die me van het huidige product blijven ergeren is dat in de vloeistof altijd een heel klein troebeltje blijft zweven. Tips als een eiwit erin, of gebruik van een lepeltje Bentoniet om het te defloculeren ten spijt. Ook al staat het maanden in een grote fles te bezinken. Uit de literatuur blijkt telkens weer dat, om echte mooie heldere likeuren te maken, de enige weg via destilleren gaat. Het mag duidelijk zijn dat het me daarbij totaal niet om het percentage alcohol gaat. Die 20% is meer dan genoeg volgens mij en dat wordt in allerlei receptuur ook herhaald. Het  blijkt ook wel uit de praktijk met het smaakpanel. Die mooie gouden kristalheldere kleur van een likeur, dat lijkt me een mooi doel. Geen likeur meer waar je in het glas toch nog het ultrafijne "stof" van de ingrediënten ziet zweven. Daar erger ik me dan aan, aan dat stof. Ook al valt het de meesten pas op als ik zelf er iets van zeg.

Zuiveren
OK zuivere likeur maken is nog niet zo simpel. Vooral niet als je met verse ingrediënten wil werken. Eerst maar eens het voor de hand liggende doen. Bijvoorbeeld aan de werkijze, daar kon ik nog wel wat verbeteren.
De eerste stap was de ingrediënten alleen in de inmaak alcohol te laten trekken, voor een goed resultaat bleek 40% toch te laag te zijn. Next.
Volgde het experiment met eiwit, ook geen succes. Next
Bentoniet liet het meeste wel bezinken, maar toch bleven er nog deeltjes achter. Je weet ook niet hoeveel Bentoniet nog meekomt. Dat stofje is op zich geheel onschuldig, maar liever geen onbekende factoren in mijn drankjes. Next.

bron: destillers.org

De volgende logische stap zou dan destillatie zijn. Een speciaal apparaat daarvoor kopen wordt te begrotelijk voor die paar liter per jaar die ik verbruik. Zouden daar alternatieven voor zijn? Je ziet veel zelfbouwapparaten, allemaal mooi en goed. Kan het simpeler, met materialen die je gewoon in huis hebt? Eureka! Waarom niet eentje van keramiek maken? Bestaan daar ontwerpen van? Vast wel. Zoals gewoonlijk is wat ik bedenk niet nieuw of nog nooit gedaan, daarom ging ik maar eens op het internet spitten. Tot mijn opperste verbazing is er niets over keramische refractie of reflux kolommen te vinden. Dat is merkwaardig. Maar waarschijnlijk omdat het bouwen van een koperen kolom minder gecompliceerd is. Of omdat keramisten zich niet echt bezighouden met likeurtjes stoken. Een van beiden. In mijn geval zou dat geen probleem zijn. Alle materialen zijn voorhanden. Alleen het keramieken deel. Dat wordt een uitdaging. De onderdelen moeten nauwkeurig op elkaar aansluiten anders ontsnapt de alcoholdamp langs de aansluitingen. Hm, moet te doen zijn. Het mooie van keramiek is dat je niet echt aan beperkingen gebonden bent. Het vormen van de onderdelen kost alleen wat tijd. Een paar kilo klei kost een tientje. Als het niet meteen lukt sla je het weer in elkaar en begint opnieuw. Daar zullen wel een paar versies van gemaakt moeten worden voordat het naar tevredenheid functioneert. Een van de eisen is ook nog dat het gewoon op je formuis moet kunnen staan, geen metershoge toestanden dus.

Wijn
Voor een ander destilleer experiment ben ik op zoek naar de goedkoopst mogelijke wijn. Onlangs was bij de Nettomarkt de wijn in de aanbieding, 11 euries voor 10 liter. Hop, gescoord! Dat was een mooie prijs. En maakt het experimenteren aantrekkelijk. Alcohol uit wijn krijgt toch vaak een smaakje als je het met een eenvoudige reflux colom doet. Dat is niet de bedoeling, want voor likeur wil je smaakloze alcohol hebben. Hoe kom ik erbij om alcohol uit wijn te willen halen? Omdat er normaliter erg weinig foezel in de wijn zit, is het veiliger dan alcohol uit een mash te halen waar wel methanol in zit.
Uit witte wijn wordt Armagnac gestookt, en dan wil je de smaak juist wel weer bewaren. Het is ook nooit goed ;=)  Hoewel, Armagnac is een interessant goedje om over je ijstaart te sprenkelen. Maar dat is weer een ander verhaal.

SCHAAP
Sinds de zomer was een van de schapen sterk vermagerd. Het werd er niet beter op, ondanks dat het extra brokkies kreeg. Sterker nog, het leek alsof het steeds erger werd. De afgelopen dagen sjokte het beest maar een beetje met de kudde mee. Liet de oren hangen, wat meestal een heel slecht teken is en kwam nauwelijks meer mee. Dan gaan er allerlei gedachten door je hoofd heen over de meest vreselijke ziektes. Daar heb ik een heel dik boek over. Uiteindelijk kwam ook BP aanlopen dat het toch wel erg slecht ging met het beessie.

BP aan het snijden

Dat was dat, en ik besloot het beest uit zijn lijden te verlossen. Sprak met BP af om het vanmiddag te slachten om te kijken wat er mis was. Klaarblijkelijk geen infectie, want dan hadden de anderen het ook gehad. Met brokkies het beest naar binnen gelokt en apart gezet. Alsof het beest wist dat het einde naderde, nadat we het geisoleerd hadden, bleef het totaal rustig liggen. Een waardig einde, met een zeker respect zelfs. Dat had ik nu niet gezocht bij BP.  Met vereende krachten tilden we het aan de haak, het huidje eraf en tijdens het snijden keken we allebei aandachtig uit naar verschijnselen van infecties, misvormingen etc. Hoe verder we kwamen des te meer ik ervan overtuigd raakte dat het beest op zich gezond was. Geen wormen, geen cistes in de weefsels, geen verkleuringen, of aangetaste organen. De lever en longen zagen er prima uit. Nergens perforaties of bloeduitstortingen, of andere vreemde plekjes. De darmen en andere ingewanden zagen er ook goed uit. Zelfs het weinige vlees voelde nog wel goed aan. Je zou bijna zeggen dat op de anorexia na, het beest kerngezond was.
De eierzak/amnion/chorion/allantois ofwel de foetale vliezen waar nog een foetus in zat, zag er prima uit. De moederkoeken vond ik wel erg klein, verder zag het er relatief allemaal goed uit. Een beetje te klein weliswaar voor een foetus van die leeftijd, maar dat mocht je ook wel verwachten als moeders er zo aan toe was.

foetaal membraan met de placenta's

Het enige dat nog restte waren de magen. Omdat ik dacht dat er misschien plastic in de magen terecht was gekomen, wilde ik ook de magen aan de binnenkant zien. Die tenslotte nog opengemaakt, geen idiote stank, wat zou wijzen op een bedorven of ontstoken maag. Niets anders te vinden dan resten van gras en brokkies.

De vier magen, met op de grond
de eierzak met de foetus

De enige conclusie die ik na deze autopsie kon trekken was dat de twee rammetjes in de zomer te lang hadden gezoogd bij de moeder. Dat er daardoor te veel energie aan de ooi onttrokken was. Na het scheren in juni viel dat wel op maar het was nog niet alarmerend. Het schaap is daar echter niet van hersteld. Afijn de voorpoten en achterbouten hebben we onderling verdeeld, de lever is voor Chippie, de rest zit eigenlijk onvoldoende vlees op en gaat richting destructie.


Nu, al tikkende, zit ik me te bedenken: zo'n vermagering is echt niet normaal. Immers ik liet in de voorbije jaren de lammeren ook gewoon bij de ooien. Daarom, in het komende jaar de dieren extra in de gaten houden. Als lammeren excessief lang blijven zogen aan de moeder dan desnoods na een paar maanden spenen.

Al met al het was weer een leerzame anatomieles voor deze jonge onderzoeker.