18 mei 2013

Frans

Ergens in de 70-er jaren maakte ik via een bemiddelings bureautje contact met een Franse (schrijvende) correspondentie vriend. Nou ja, vriend, een soort niet gezien en nooit gesproken persoon met enkele gemeenschappelijke interesses. Meer precies: we waren eigenlijk meer nieuwschierig naar hoe het leven er in onze beide landen aan toe ging. Na een stijf jaartje verloren we het contact met elkaar en dat was het dan. Mijn eerste echte kennismaking met de Franse cultuur. Behalve mijn school Frans had ik natuurlijk totaal geen idee wat de taal en in het bijzonder La Douce France nu eigenlijk voorstelde.

Snail Mail
Het contact verliep via snail mail. Fysieke stukjes papier waarop je je boodschap krabbelde, in een envelop propte, een postzegel erop likte en vervolgens in de postbus liet glijden. Ongeveer veertien dagen later kwam dan een stukje papier terug, om met behulp van een woordenboek de zaak te vertalen. Het lukte me dan na een paar dagen om moeizaam een kantje in gebrekkig frans terug te schrijven en weer op de post te doen. Dat herhaalde zich zo ≈ een keer per maand. Bewondering alom uit mijn omgeving dat ik correspondeerde met iemand uit zo'n ver land. Via diezelfde organisatie liepen ook briefwisselingen met een meid uit de UK en iemand uit Egypte. Engels was eigenlijk niet mijn favoriete taal, integendeel Engels vond ik een ruwe taal. Ongeschikt om je in uit te drukken. Na een paar jaar corresponderen met van alles en nog wat droogde de best wel gestaag aankomende post een beetje op. Je was je verhaal eigenlijk steeds aan het herhalen tegen de vreemdelingen. Het waren ook roerige jaren in de lage landen. Er gebeurde van alles. Bijvoorbeeld Flower Power die overwaaide uit Californië of kunst die in NL bizarre vormen aannam. Maar ook het door mij gekozen beroep als tropische landbouwer was interessant voor de briefschrijvers. Idealen als voor de armen voedsel te gaan kweken, commercie was een erg vies woord in die tijd, protesten tegen het establishment, wekte de interesse van mijn pen-pals. Het was een wild bestaan wat een jong mens in die tijd doormaakte. Het avontuur schitterde je aan de horizont tegemoet. De wijdse wereld lag voor je open.

Treinen
In die tijd kon je met een Interrail kaart nog kriskras door Europa treinen zonder dat je op alle mogelijke manieren moest bijbetalen. Heel veel jonge mensen deden dat dan ook uitbundig. Vierde je het middernachts feest in Noorwegen, een paar dagen later hing je bij het Collosseum in Rome rond, om vanuit Mykonos via nachttreinen (spaarde je weer een jeugherberg uit) in Londen aan te komen. Alleen voor de boot en vliegtuig moest je bijbetalen. De opbrengst van een gok sessie in een speelhal in Brighton besteedde je aan een ticket naar Guernsey. Na twee jaar zo mijn vakanties gedaan te hebben had ik het belangrijkste in Europa wel gezien. De vreemdste dingen had ik gegeten, gedronken en gedaan. Dan krijg je ergens een baan en laat je de wilde jaren achter je. Krijg je eindelijk een beetje meer geld en spullen. Heb je ergens een kamer en suite gehuurd, en de eerste IT-achtige baan kondigde zich aan. De rest van het verhaal is bij de meesten wel bekend.

De nostalgie druipt wel een beetje van dit verhaal af hè?

Mijn belangstelling voor vreemde talen is altijd wel gebleven. Gingen de contacten met andere culturen eerst met brieven, nu gaat dat via het internet. Niet om de veertien dagen, maar dagelijks. Soms meerdere mailtjes per uur als het spannend wordt. Door ons B&B voer je bijna dagelijks correspondentie in 4 talen, sta je mensen te woord in evenzoveel talen, en heb je via fora allerlei contacten over de meest uiteenlopende onderwerpen. Sinds 1979 heb ik nog maar uiterst zelden een brief met de hand geschreven.

Jaren geleden kreeg ik via het werk een gratis abo op l'informatique. Een Frans IT blad dat opgegaan is in Le Monde Informatique (hier). Dat heb ik tot diep in de 90-er jaren aangehouden, samen met een trits aan andere bladen en kranten. Stapels papier verzamelde je zo. De abo's gingen uiteindelijk de deur uit en trok ik de nodige info uit het internet. Nog steeds in verschillende talen. Met de steeds beter wordende vertaal machines lees je ook Chinese, Indische, Russische, en wat nog meer, aan informatie over je vak. Nog steeds schuim ik het net af wat dat onderwerp betreft. Nu met nadruk op historische ontwikkelingen, met uit mijn ooghoek de huidige trends in de gaten houdend.

Franse Taal
De fransjes staan bekend om hun afwijkende benadering voor wat betreft de evolutie van hun taal. Gekker nog, er is zelfs een wet die bepaald dat officiële stukken geen leenwoorden mogen bevatten. Waar in andere talen het IT vocabulair gewoon in de oorspronkelijke taal overgenomen wordt, weliswaar met een lokaal sausje overgoten, moeten alle IT woorden in proper Frans 'vertaald' worden. Op bevel van de Kultur Kammer (Académie Française). Voor een buitenlander én ex IT'er ontstaan er dan nogal gekunstelde uitdrukkingen. Althans dat dacht ik voordat ik vertrok naar LDF en ondergedompeld werd in de taal. Nu ik de laatste steeds meer leer te begrijpen komen sommige vertalingen niet meer zo merkwaardig over. Op het net vond ik een mooi lijstje. Een paar kreten zijn nog steeds merkwaardig of te gekunsteld denk ik. Die wil ik jullie niet onthouden. Temeer omdat het lijstje soms ook het kromme NL aangeeft en, hoe gek het ook klinkt, de Franse vertaling soms beter voldoet dan de NL. Het lijstje geeft ook aan hoe de Engelse kreet dan soms toch de overhand krijgt, wel met een lokale tint. Zo is bijvoorbeeld: email van courier electronique via courier naar mèl geëvolueerd. Hoezo is hoofdstation en mainframe unité central gebleven. Ik gooi het dan maar op de manier van interpretatie van het vertaalwerk van de bron van dit lijstje. In het frans komt de beschrijving ook achter het onderwerp te staan. Het witte huis is maison blanche, website is site web. Komt mensen met germaanse talen als moedertaal soms vreemd over.

Woordenlijst 
@  arobase 
backspace  retour chariot
besturingssysteem  système d’exploitation
bladeren  se promener
bladeren (door een programma)  faire défiler
bookmark  signet
browser  navigateur/logiciel de navigation
chip  puce
cookie  témoin (de connexion)
cursor  curseur
directory (sub) répertoire (sous)
downloadcenter  centre de téléchargement
downloaden  télécharger
e-mail  e-mail/courriel/mèl
FAQ  questions courantes,  foire aux questions FAQ
favorieten  raccourcis personnels
firewall  par-feu
gateway  passerelle
grafisch programma  grapheur
hardware  matériel
home  accueil
hoofdstation  unité central
hoofdtelefoon  casque/kit oreillette
icoon  icône
inloggen  se connecter
instellingen  paramètres
internationale toegangscode  indicatif téléphonique international
interval  temps d’affichage
intoetsen  saisir
invoeren (het)  les opérations de saisie
laptop  ordinateur portable
LCD scherm  écran à cristaux liquides
login  nom de connection
mailbox  boîte mails/boîte aux lettres électronique
mainframe  unité central
multimedia  multimédia
niet markeren  enlever
off line  hors ligne/déconnecté
OK (klikken)  valider
ophalen  (berichten) récupérer
opslaan  sauvegarder/enregistrer/stocker
overschrijven  remplacer
PC  micro(-ordinateur)/ordinateur individuel/PC
PDA  PDA pocket pc/ordinateur de poche/assistant/personnel/agenda
profiel  mode
provider  fournisseur d’accès (à Internet)
pull technology  recherche individuelle
RAM-geheugen  mémoire vive
ROM-geheugen  mémoire morte
schuifbalk  ascenseur
smiley/emoticon  smiley
snelkeuze  appel abrégé
spreadsheet  tableur
surfen  surfer
tekstbericht  message texte
terminal  terminal
trackball  TrackBall
trilfunctie  vibreur
updaten  mettre à jour
upgrade  mise à jour
verzendknop   bouton d’envoi
waarschuwingstoon  bip d’alerte
webpage  page web
website  site web
zip-bestand  fichier zip
zoekmachine  moteur de recherche
zoekpagina  page de recherche
© interculture.nl - gratis e-cursus Frans





Geen opmerkingen: