Zwembad

Na twee weken snoeihard werken lijkt het wel alsof de zonneverwarming van het zwembad werkt. Vertragingen als dingen bestellen of in Epinal, Montbelier en Besançon ophalen meegerekend. Toen de Badmuts dan eindelijk zijn ding gedaan had konden we de shunt aansluiten op de warmte wisselaar. Een tijdklok op de pomp voor de warmte wisselaar en hop het systeem is weer een stukje completer.

aansluiten shunt op warmtewisselaar

Nadat er ook nog een paar thermometers bijgeschroefd waren kon er met het afregelen begonnen worden. Interessant voor het betere afregelen is om te weten wat het debiet is dat verwarmd wordt. Een watermeter zou hiervoor nuttig zijn. Daar maar eens volgende week achteraan.
Voor ons was dat proces (afregelen of afstemmen van de pomp - temperatuur - zwembad) opnieuw een ontdekkingstocht. Gelukkig zijn we niet wars van een beetje experimenteren en denken we het nu wel goed afgeregeld te hebben. Bij volle zon wordt het water met gemak 50ºC in de warmte wisselaar. Bij die temperatuur blijkt de combinatie optimaal te werken.

HOE WERKT HET
De badpomp jaagt 150 liter per minuut door de buizen, daarvan wordt een deel via de shunt door de wisselaar geperst. Dat water wordt via de spiralen in de wisselaar opgewarmd tot ca. 40ºC en daarna weer gemengd met het koudere zwembadwater van 20-22º. Dat mengsel gaat door de ondergrondse leiding naar de twee jets in het zwembad. We meten daar water van 24ºC dat het zwembad instroomt. We zien wel dat de temperatuur in de warmtecollector naar  38º zakt terugzakt. In deze kleinschalige opzet niet desastreus. Volgens ons moeten de temperaturen hoger komen naarmate het systeem in evenwicht komt: temp in is temp uit. Water uit het zwembad bereikt dan de temperatuur van de collectoren. Die verhogen de temperatuur van het water immers steeds met 2º. Een water temperatuur van 40º of hoger lijkt mij ongewenst, maar daar hebben we een regelkraan voor klaar liggen. Voorlopig is het nog niet zover, 28000 liter water opwarmen naar 28º neemt zijn tijd. Bovendien koelt het bad in de nacht nog weer een paar graden af, dat moet ook weer gecompenseerd worden. De door de Badmuts beloofde isolatie deken moeten we de volgende week maar eens gaan scoren.

OPRUIMEN
De puinhoop rondom de graverij is ook weer redelijk opgeruimd en is het wachten op de vrachtwagen met tout-venant.

Dan een lading grind erover en het is weer netjes. Rechts komt dan het badhuisje nog.
Oh, rondom het zwembad zelf komt natuurlijk een rand van tegels te liggen, anders krijg je teveel inlooop van rommel in het bad.

VERVOLG
In juni wordt begonnen met het badhuis, eerst maar eens het platform voor de jacuzzi. Dan kunnen we in juli het moede lijf daarin laten weken. Daarna de overkapping en het plancher, om tegen de winter de zaak wind dicht te maken met een niet te kinderachtige isolatie.
De herfst is bestemd om het atelier op de zonneverwarming aan te sluiten, twee extra elementen aankoppelen, een grotere boiler in de garage te bouwen en als dat de juiste resultaten oplevert komt het huis aan de beurt om door de installatie verwarmd te worden. Voor die laatste stap zullen er zeker nog een 4 tot 6 elementen bij moeten komen maar dat is niet zoveel extra inspanning. De belangrijkste infrastructuur ligt er immers al. Nog even goed nadenken hoe je naadloos zou kunnen uitbreiden zonder dat je allerlei dingen moet gaan opgraven en her-aansluiten. Iets met manifolds kwam het eerste in me op. Tijd voor overpeinzing.

KOST DAT?
Een element van 18 heat-pipes kost 400 euries, er staan er nu vier. Die opstelling is aangesloten op een "homebrew" warmte wisselaar. Deze low tech wisselaar kostte ongeveer 125 eurie (drum - pomp - slangen - fittingen en thermometers)  Overige slangen en isolatie 200E. Daarmee heb je voldoende om het zwembad mooi op temperatuur te houden. De leidingen naar het huis en badhuis, die nu onder de grond liggen, hebben bij elkaar, incl huur graafmachine 600E gekost. De door de badmuts gemaakte shunt 50E. Al met al een investering van 2700E.
Is het dat alemaal waard? Het alternatief is je bad met stroom te verwarmen. Om dat op temperatuur te houden kost je dat ruim 1200 euro per jaar (±180 zwemdagen), en de stroom wordt ieder jaar duurder. Deze investering heb je dan binnen 3 jaar terugverdiend en je kunt veel langer doorzwemmen zolang de zon er maar is. In ons geval mag een deel van de investering voor de badverwarming ook nog toegerekend worden aan het deelsysteem voor het verwarmen van het huis.
De extra investering voor het verwarmen van het huis komt neer op 1600 voor de extra elementen, een grotere warmte accu van 4 x 1 cuub = 550 met wat sundries en glycol en nog een verwarmings radiator. Totaal, zeg maar 2500. Nog wat regelapparaten, bijvoorbeeld een differentiaalregelaar, subtotaal zo'n 3000E. Grand total 6000E

De besparing in brandhout en electriciteit begroot ik voor elk jaar op 1500E. Daarmee betaald de hele installatie zich in nog geen 4 jaar terug. En dat is een erg prettige ROI.

COST OF OWNERSHIP
Als vuistregel reserveer ik 10% van de investering per jaar voor onderhoud en reparaties. In dit geval reken ik de kosten voor grondstoffen als water, glycol, stroom van ±200 eurie  daarbij in. Zo laag? Ja, omdat op de pomp na (62E) de rest eigenlijk onderhoudsvrij is; er beweegt immers niets dat kan slijten. De vacuum buizen moeten 20 jaar meegaan. Met 600 eurie (10%) per jaar om (als het moet) te besteden zit je goed. Groot onderhoud om de vijf jaar en dat is het wel. Wellicht dat we de messing fittingen van en naar het zwembad toch nog moeten gaan vervangen over een paar jaar als blijkt dat het licht gechloreerde badwater ff iets aggressiever is dan we denken.
Bij deze berekening ga ik er wel van uit dat het montage en onderhoudswerk door ons zelf gebeurd. Voor mensen die niet zo handig zijn moet je niet alleen de investering verdubbelen maar ook de onderhoudskosten. Maar dan nog is 7 jaar ROI een prima resultaat.

Overigens een standaard zonneboiler kant en klaar kost ruim 1500 euro. Daarbij zitten pomp, regelunit, isolatie en alle fittingen. Volgens Wim minder spannend.

Als je wilt kun je de opbouw van de installatie ook over drie jaar uit smeren. Bijvoorbeeld eerst je bad en jacuzzi, dan het atelier of je tuinhuisje en het derde jaar je huis zelf. Dat geeft meer rek in je budget. Wij doen het in twee jaar. Eerst maar eens kijken hoe in de herfst het atelier aangesloten kan worden. En hoe het systeem zich in de winter houdt. Ervaring met de meet en regel techniek opdoen, en dan verder uitbreiden.

WAARD?
Enige scepsis bij Fannie was wel aanwezig toen ik dit deelproject aankondigde. Maar nu ze zelf het effect heeft gevoeld van de zonneverwarming is de twijfel helemaal weg. En van de economie van de uitbreiding om ook het huis op de zonneverwarming aan te sluiten is ze ook van overtuigd. Al ware het maar om het huis gratis vorst vrij te houden.
Dat het rendabel is je eigen solar farm op te zetten staat als een paal boven water. Of ieder jaar uit je zak 1500+ euries betalen, met stijgende prijzen van het hout en electra. Of een paar honderd per jaar reserveren voor eventuele kleine reparaties die ik pas na een jaar of 3 verwacht. Daar waar zinvol kun je de installatie aanpassen voor een betere warmte huishouding of verdeling van de warmte. Of zelfs uitbreiden. En het charmante van deze opstelling is dat je de warmte uit het systeem het hele jaar door kunt benutten, eerst voor je zwembad en in de winter voor het huis. Bovendien je bent er best druk mee met het aanslepen van brandhout de hele dag. En dit gaat eigenlijk vol automatisch.

Het was ff hard werken dat wel, en zonder Wim's hulp was het niet zo makkelijk gegaan.