Hervorming

Champs Elysée vanaf de Arc de Triomphe 19e eeuw, Félix Benois

Kijk, dat ik niks heb met de hedendaagse politici moge algemeen bekend zijn. Toch moet ik zeggen dat die eerste minister Valls een heftige poging doet om zijn land te hervormen, ook al gaat dat weer op zijn Frans. Ik moet hierbij wel erkennen dat je een zekere moed moet hebben om naar het hol van de leeuw te gaan en je zegje te doen. In een eerder verhaal had hij namelijk gesteld dat de provinciale staten van de departementen – de zogenoemde Conseil Géneral – op zouden gaan in die van de Regio Raden. Op zijn minst de politieke tak van sport dan. Je wordt er als zo'n iemand ook niet populairder op als je aankondigt het policorp apparaat en in het bijzonder bepaalde bestuurslagen, te gaan indikken of zelfs te laten verdwijnen. Dus ging Valls deze week moedig naar het congres van de departementen in Pau (vlakbij de Pyreneeën) om de onrust te dempen en wat snoepjes en petjes uit te delen. Een douceurtje hier en een toezegging daar. Maar vooral om aan te kondigen dat “we” het allemaal kalm aan gaan doen in kleine stapjes en het pas aan de nieuwe regering in 2017 gaan overlaten om in 2020 de bijl er in te zetten (halverwege de regeringstermijn hè). Iedereen weet dat dat natuurlijk nooit gaat gebeuren omdat de campagne dan meteen als hoofd thema krijgt: we gaan niet hervormen. Dus met dit snoepgoed in de zak was iedereen weer gerustgesteld en bleven al te hatelijke opmerkingen aan het adres van Valls achterwege. Voor de bühne werd er nog geroepen dat “men” vigilant bleef. Maar in de politieke krochten van de achterhoede kan men weer een jaar of 10 achterover leunen en op de spreekwoordelijke handen blijven zitten.

Ook wel weer slim gespeeld. Want als je gaat staan te beweren dat ook het ambtelijk apparaat ingedikt gaat worden dan breekt zogezeggelijk natuurlijk de vreselijkste malaise uit in dit land. Dan gaan in cohorten van 1000 de publieke dienaren de straat op en leggen het land plat. Dat kon Valls zich natuurlijk met een economie die toch al door het putje aan het lopen is, natuurlijk niet veroorloven. Maar politici, ach die ruimen het veld toch elke 6 jaar dus daar is niets mee aan de hand als ze ergens anders een stoel moeten vinden om op vast te kleven. Á propos, toch eens gaan uitvlooien hoe dat staat met wachtgelden in LDF. Als dat er al is. Deze maneuvre geeft wel aan hoe merkwaardig behendig deze Valls is. Met hele kleine stapjes die je gewoon vaker doet kom je er ook zal hij gedacht hebben. Hoezo, als je de grote klapper uitvoert bij de wisseling van de wacht dan kan niemand iemand de schuld geven omdat het dan altijd de schuld van die ander is. Geweldig! Je zou bijna zeggen dat deze politicus een slim mens is. Maar ja, politicus hè!

Bestuurslagen

Even een opfrissertje? Ja gaan we doen.

Het Franse bestuur is in een onnoemelijke hoeveelheid lagen opgebouwd. Het begint op het laagste niveau met:

• de Commune (+36000) gemeenteraad – vaak zijn hierbij ook de omliggende gehuchten (hameau – lieu) aangesloten, je hebt bij de wat grotere plaatsen ook nog deel raden
• Commune des Communes – samengesteld uit deelgemeenten en gehuchten, niet alle dorpen maken deel uit van een dergelijke CdC
• het beroemde Canton – bestaande uit een groepje van gemeenten resp. CdC's. Er waren tot 2013 zo'n beetje 4000 cantons.
• Département of wel de provinciale staten, 95 stuks daarvan met 6 overzeese departementen - elk departement heeft een nummer, dat zie je altijd op de nummerplaten van de auto's staan.
• De Régio's (23 + 4) – elk samengesteld uit een drie tot viertal départementen, zo bestaan ook nog stadsregio's, dwz en grote stad als Parijs die een regio op zich vormt samen met de daaromheen liggende cantons en of departementen. Het departement van de Haute-Saone, (le Mouton Qui Rit staat in het noordelijkste deeltje ervan) maakt deel uit van de regio Franche-Comté
• Assemblée nationale – de tweede kamer
• Senat – de eerste kamer
• De Regering - el Présidente (Hollande) & minister raad, waarvan dan M. Valls de eerste minister is.

Sta je toch weer van de kijken hè, in de gauwigheid tel je minimaal 8 bestuurslagen. Voor de duidelijkheid heb ik de supra nationale organen (EU, Nato etc.) maar even weggelaten. Uiteraard heeft elke laag diens eigen bestuur (conseil), raad of zelfs regering (regio's) met elk diens eigen legertje aan ondersteunende staf. Daar tussen door, overheen en rondom heb je nog allerlei niet gekozen of soms wel, aan regionale, intercommunale, féderale, nationale en supra regionale organen of stelsels die allemaal hun ding doen. Of juist niet maar wel hun handje in de kassa van het nationale budget steken. Daaromheen, over en door heb je talloze, uit die zelfde kassa betaalde, ambtelijke of zelfs nog extra politieke lagen.
Kijk, en dan komt er opeens iemand die zegt dat er een laag of wat tussenuit gegumd wordt, de wet hiervoor is op 17 mei 2013 ondertekend. Of op zijn minst werden er lagen of groepen samengevoegd. Zo wil Valls af van de departementen en wil zelfs een aantal regio's samenvoegen: van 23 naar 12 á 13.

regio's van LDF

 Cantons

Een gelijksoortige hervorming bij de cantons heeft al gedeeltelijk plaatsgevonden, uiteraard onder protest. Hier en daar niet helemaal onterecht, maar die operatie is redelijk aan het lukken. Het aantal cantons moet gaan slinken van ruim 4000 naar iets meer dan 2000, behalve het aantal raadsleden dat zal zelfs gaan groeien na 2014. Kijk dat bedoel ik, het helpt niet. Dat laatste heeft te maken met de verdeelsleutel, zoveel inwoners per raadslid. Nu iets positiefs toch wel. Als direct gevolg van deze herindeling kon men ook de piepkleine dorpsschooltjes bij elkaar vegen in het canton en grotere scholen stichten waardoor er meer leer materiaal ter beschikking kwam. Na ruim een jaar hoor je bijna niemand meer kreunen. Nee, mocht iemand dat bedenken, niet met minder ambtenaren, wel minder onderwijzers. In Mailleroncourt was er ook nog zo'n schooltje met zelfs wel 12 leerlingen. Twee klaslokalen gevuld met leerlingen van verschillende “klassen”, twee onderwijzers die daar op hun manier mee omgingen met nauwelijks of geen hulp middellen. Een educatieve nachtmerrie was dat.

Kluitje

Met dat samenvoegen van de régio's wil het niet echt lukken. Daarvoor staan de betrokkenen té dicht bij de assemblée. Waarom lukte dat met de cantons dan wél? De cantons en schoolbesturen moesten hun beklag doen bij de verschillende departementen die op hun beurt de bezwaren weer moesten indienen bij de regio raden welke dat dan weer voor zouden gaan leggen aan de her-structurering commissie van de regering. De assemblée national was kunstig buitengevecht gesteld in deze. Als dat onderweg naar die commissie bij de vele tussen stations in de kraam te pas kwam tenminste. Veelal werden de protesten als een soort muntgeld gebruikt voor andere doeleinden, welke het onderweg meestal niet hebben gered. Daarmee werden de bezwaren vakkundig onder het tapijt geveegd. Zo zijn er zelfs uit deze omgeving eervorig jaar een aantal burgervaders naar het départementale conseil géneral getogen om hun protest te laten horen over de herindeling van cantons. Met een kluitje in het riet kwamen de heren en dames bourmaîtres weer terug en werd dat breed uitgemeten tijdens de plaatselijke nieuwjaars receptie. “We nemen uw bezwaren mee” was de boodschap. Gezien de reactie van de dorpelingen was het ze allemaal worst. Nochthans, alles is op uiterst democratische manier gegaan, toch?

bron: finalfantasy.wikia

Monster

De fransjes zijn zich er maar al te bewust van dat zij met elkaar een bestuurlijk monster hebben laten groeien dat zijn weerga in de wereld niet kent. Bijgevolg gaan ze daar op de typerende Franse manier mee om. Men haalt de schouders op en laveert tussen de regeltjes en wetten door alsof ze niet zouden bestaan. Of zegt een zeldzame bestuurder tegen je: “Wat ik niet zie, gebeurt ook niet.” Gewoon om geen gedoe te krijgen met de onuitroeibare en repressieve regelzucht van het apparaat. Dat dan wel weer. Niet dat je kunt doen wat je wilt, maar met een beetje oppassen laveer je om het meest hinderlijke gedoe heen. Niemand die daar dan weer wat van zegt. Immers, heel La Douce France reilt en zeilt op die manier. Op een enkele fanaticus na dan die op iedereen de pik heeft en correcter dan correct wil zijn. Dat soort oelewappers heb je er altijd tussen zitten. Bijgevolg ben je je hele leven bezig een soort beschermende muur om je heen op te bouwen van vriendjes, contacten en verplichtingen van-tegen-door-aan jou, om je tegen de willekeur van het systeem te beschermen. Je graaft een soort van verdedigingsgracht om je heen om je tegen indringers te beveiligen dus. Bij de meeste fransjes is dat een tweede natuur, een vanzelfsprekendheid geworden. Namelijk dat je slijmt. Blijft slijmen met deze en gene. Niet brutaal bent of iemand tegen het hoofd stoot en beleefd blijft... dat wordt ze met de paplepel ingegoten.
Je weet maar nooit of het een of ander tegen je gebruikt kan gaan worden. Openhartigheid komt altijd als een boemerang naar je terug via een achterhoede gevecht van piepeltjes die er in hun eigenste politieke steekspel belang bij hebben. Of gewoon bij het vergroten van hun invloed of verdediging tegen dit allemaal. Het is een steekspel van gunsten en wederdiensten, een uiterst geraffineerd spel waar je als vreemdeling totaal geen weet van hebt. Dat heb ik weer eens ervaren de afgelopen maand. Over dat specifieke akkefietje zal ik in een andere blog verhalen want hierover is het laatste nog niet gedaan.

Al met al heeft die Valls wel een zaak. Een politicus zal ik niet snel, eigenlijk nooit, een complimentje geven. Maar dat hij deze hervorming, overigens door de vorige regering van Sarkozy ingeleid, heeft overgepakt staat hem alleen maar te prijzen. Hier, ik ben over mijn eigen schaduw heengestapt en hem een compliment gegeven. Het moet niet gekker worden.

Zo.

En nu ga ik pasta maken. Op zijn provençaals met verse slierten.