In het Nederlands is het ook niet eenvoudig om met accenten, streepjes, en dee's en tee's een redelijk leesbaar stukje in elkaar te zetten. Dat met die dee's & tee's enzo heb ik even gemist in mijn opleiding. Iets met ziek zijn en het missen van een schooljaar geloof ik. Door Marion ben ik voor wat dat betreft in het NL behoorlijk bijgespijkert al maak ik nog steeds knoeperts van fouten. Waar zo'n blog al niet goed voor is, geweest.
Dan nu het Frans waar ik mijn tanden in aan het zetten ben. Het lukt na acht jaar aardig om mijn mondje te roeren en de fransjes, als onze gasten, vinden mijn koeterwaals vertederend, tegelijkertijd me omstandig complimenterend voor mijn vaardigheid. Wat zijn ze toch aardig. Je merkt pas hoe slecht het allemaal is als je buiten het dorp met je Frans een gesprek op probeerd te zetten. Immers in het dorp en de mensen daarbuiten waar je vaak contact mee hebt, zijn ze aan je uitspraak gewend geraakt. Dus die verstaan je wel. Je merkt ook wel dat mensen die meer met buitenlanders omgaan ook minder moeite hebben met een vreemde tongval en doen dan net of ze je volledig begrijpen. Boven alles blijft een fransje beleefd natuurlijk. Alle andere fransjes verstaan je gewoon slecht. Dat spoort mij altijd aan om nog meer aandacht aan mijn uitspraak te geven en meer idioom te leren. Andersom is het natuurlijk ook zo. Sommige fransjes spreken zó ontzettend snel dat ze bijna niet te volgen zijn. Mijn schatje en ik oefenen dan ook elke morgen door bij het afgaan van de wekker naar het journaal op de radio te luisterenen. Door, zo onder het warme dekbed liggend nog een beetje duf, naar de ellende van de wereld die uit het kastje komt te luisteren leer je bijna spelenderwijs het Frans beter te begrijpen. Niemand die zich hoeft te ergeren dat je ze niet kunt volgen. Dat een van de nieuwslezeressen een tempo van een Gattling gun heeft laat ons zeer ingespannen luisteren. Soms elkaar vragend, "wat zegt ze?" Geleidelijk aan zal het verstaan van die dame ook wel komen. Zelf ben ik meer van het tempo van het journal télévision de 13h. Het middag journaal. Precies de goede snelheid en de beelden daarbij geven duidelijkheid. Het voordeel van dit JT13 via het web bekijken is dat je het altijd even kan terugspoelen. Perfect voor je taal-kunde én kennis over LDF. Erg aan te bevelen, juist door die combinatie. Er is namelijk altijd een onderwerp over iets cultureels in de uitzending.
Académie Française
Maar nu komt het. In al hun wijsheid heeft de Académie Française 15 jaar geleden (vijftien jaar!) besloten om de spelling te vereenvoudigen en aan te passen op het 'hedendaags' taalgebruik. De leerboeken op de scholen zijn echter pas dit jaar aangepast! Zo hoef je per 1 januari van dit jaar niet meer oignon (ui) te schrijven maar wordt ognon ook goed gerekend. Porte-monnaie mag voortaan als portemonnaie (wist ook niet beter) en zo nog een 2400-tal woorden die een redelijk archaïsche schrijfwijze hebben (gehad). Typisch Frans is dan wel weer dat nu allebei de schrijfwijzen worden goedgerekend. Wat ze gaan doen als je een mix gebruikt? Toen de hervorming in NL werd doorgevoerd moest je óf de ene óf de andere spelling consequent of konsekwent gebruiken anders waren de andere woorden faut! Nu wordt er in huize Le Mouton Qui Rit niet zo ontzettend veel in het Frans gecorrespondeerd en staat sowieso de spelchecker altijd aan op Frans klassiek én reforme (de oude plús de nieuwe spelling) dus merk je erg weinig van het dilemma. Waar wij als kaaskoppen natuurlijk veel meer moeite mee hebben zijn de conjugaisons de vervoegingen. Wat betreft de spelling, 't zal wel. Spelchecker weet je. Mijn schatje doet ook haar uiterste best de Franse taal aan te lerern en volgt sinds een paar maanden Franse les bij een schoolmeester die in het dorp woont. Een perfecte oplossing. En passant pik ik daar ook toch weer het een en ander van op en om elkaar te helpen zijn we begonnen samen de oefeningen een beetje door te nemen. Het is bij elke taal die je leert opent toch weer dat er zich een nieuw universum presenteerd van nieuwe denkbeelden, uitdrukkingen, literatuur, poëzie en contacten.
Geweldig toch als je in een restaurant voorgelicht wordt op welke manier je je vlees kunt laten bereiden. "Hier in Frankrijk bereiden we ons vlees op vijf manieren: aangebraden (blue), bloedend (sanglante), een soort van medium (au point), done (cuit) en well done (bien cuit)." Klonk het een beetje pedant. Maar wat zou het, op zo'n moment leer je ook weer bij, toch?Dat even terzijde, maar om pas na vijftien jaar de nieuwe spelling ook in de schoolboeken door te voeren... dat is me toch wat. Geeft meteen aan hoe behoudend de fransjes zijn.
Ondanks dat veranderingen nauwelijks of niet in de Franse taal worden doorgevoerd, nieuwe termen of woorden die in de wereld gemeengoed zijn worden met een heftig Frans sausje overgoten en vervolgens schier onherkenbaar worden. Niettegenstaande blijft het een interessante taal om te leren. Met al die vormen van beleefdheden en subtiele beledigingen waar de fransjes absolute meesters in zijn. Frans is natuurlijk niet voor niets tijden lang de taal van diplomaten geweest. Tegelijkertijd isoleren de fransjes zich met dat eigen sausje natuurlijk van de vaart der volkeren door zó star vast te houden aan het eigene. Sterker nog, in officiële stukken is het bij de wet verboden leenwoorden te gebruiken. Kennen ze een eigen toetsenbord-lay-out: "AZERTY" en heeft nota bene een minister onlangs bevolen een nieuwe lay-out van het toetsenbord te ontwerpen om beter aan de Franse idiosyncraties van het Frans te kunnen voldoen. Opdat de correcte spelling niet vergeten wordt. Vrees ik alleen dat ze zo des te meer de anschluss met het gangbare lingo op deze aardkloot verliezen. Tja, not invented here zal het wel weer zijn. Want hoe hard je ook roept dat het Frans de wereld taal is, de realiteit laat zien dat toch echt Engels als terraglotta of zo je wilt lingua franca, is gaan gelden. Zelfs Rutte doet pogingen om Engels te spreken! En niet te vergeten Hollande communiceerde nota bene voor de lenzen van het journaille met prez Obama, zei het kort, in het Engels. Waarschijnlijk op aandringen van een van diens spin-docters. Helaas is dat besef bij de rest van de fransjes nog niet doorgedrongen dat het spreken van een tweede taal toch wel erg handig kan zijn. Ja, echt niet tussen de twee boertjes die over het hek in de wei leunend elkaar in hun lokaal-spraak over het slechte weer van de laatste tijd staan bij te praten. Laten we wel wezen.
Opvallend is wel dat waar het erg makkelijk zou zijn, in de grote steden en in gebieden waar men wel in contact met vreemdelingen komt, het terraglotta nauwelijks aan de orde is. Desondanks heeft de Franse taal toch wel wat.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten