suite
Onder regimes die een als hiervoor geschetste
totaal controle willen uitoefenen op hun burgers treden altijd een paar
bizarre verschijnselen op. Hierover later. Over de economische effecten
hoef ik het niet te hebben en wil ik ook niet. Ook niet over de
psycho-sociale aspecten die gaan optreden als gevolg van onderdrukking
en beknotting van het vrije denken. Die ervaart iedereen nu eenmaal
anders. Wat me enigszins bezorgd maakt is de vorming van policorp, de
gedachtenpolitie en
agitprop
ministeries. Die samen de onzichtbare ketens smeden waarvan geen
ontsnappen mogelijk lijkt. De burger raakt gevangen in de kerker van
diens eigen geest die geleidelijk aan zal verstoffen bij gebrek aan
spiritualiteit, creativiteit en vrijheid. Dat is een ernstig iets. Het
is precies wat mij van jongs af aan bezig heeft gehouden: het recht op
vrijheid van denken.
Niets en niemand heeft het recht iemands
geest te beknotten. Niets en niemand kan en mag in welke vorm dan ook
eigendom claimen op iemands vrije wil. Dit mag je gerust het credo van
DA noemen.
Droom
Martin Luther King
riep in 1963: "I have a dream". Een bloedstollende kreet die de wereld
ingesmeten werd over volkeren die in de dwangbuizen van hun eigen
overheden gevangen zaten, en zitten. Bloedstollend omdat deze aanklacht,
een
j'accuse in optima forma, een etter gezwel open prikte die
woeker(t)de in de geesten van het zich superieur voelende deel van de
bevolking. Een zelfbenoemde bovenlaag. Een bovenlaag die zich om het
even wat bedreigd voelt en voor wie slavernij of apartheid een
instrument blijkt te zijn waarmee zij hun superioriteit denken te
bewijzen of op zijn minst waarmee zij hun positie denken te kunnen
handhaven.
DataAnarchie heeft daarom alles te maken met de
vrijheid van denken en met het zich elegant onttrekken aan totaal
surveillance uitgevoerd door een repressief bewind. Of dat bewind nu
ogenschijnlijk democratisch gekozen is of niet.
DA 101
Sinds
1986 ben ik gaan nadenken over hoe je je los kunt weken uit het web van
informatie drainage waarin je leeft. In welke mate moet je dat doen?
Met andere woorden tot hoever moet je of kun je gaan voordat je nadelen
begint te ondervinden van het onder de radar leven. De jaren daarna
bedacht ik wat kreten en aanwijzingen en noemde de methode:
DataAnarchie.
Al snel bleek dat je niet helemaal onzichtbaar kunt
worden. Je hebt een dagbaan of opleiding, wordt betaald via de
geëigende kanalen, vult je belastingformulier in, vraagt een paspoort
aan, haalt een rijbewijs en er lopen waarschijnlijk een aantal
verzekeringen op je naam. Dus nee, alleen al uit praktische overwegingen
is onzichtbaar worden absoluut niet haalbaar. Ja, of je moet in een
zelfgemaakte hut gaan wonen op de hei en leven van de lucht of eigen
kweek van je dagelijkse hap.. En dan nog.
Het bereik van
DataAnarchie werd dus al redelijk snel ingeperkt en het doel daarop
aangepast. Om DA te kunnen praktiseren is het prettig als je behept bent
met enige praktische zin of inzichten in realiteit en het haalbare
daarvan. Waarmee je je gaat begeven op paden die niet voor de hand
liggen om zo
observatie te ontlopen, in alle openheid dat dan weer wel. Daar gaan we.
Ingrediënten:
een luchtige studie van
Crypto-anarchie
een milde vorm van burger ongehoorzaamheid
een snufje list en bedrog
een mespuntje venijn
een flinke scheut humor
Gereedschappen:
een redelijk geheugen of een bestandje als geheugen
realiteitszin
een open geest, of nou ja, iets dergelijks.
Vragen
Laten we het eerst maar eens simpel houden.
Het eerste axioma:
Geef niemand meer informatie dan strikt noodzakelijk om de dienst te leveren waarom gevraagd
wordt. Als er meerdere antwoorden mogelijk zijn geef dan de meest
neutrale en niet meer dan dat.
Bijvoorbeeld.
iemand vraagt of je de taart lekker gevonden hebt. Wat zeg je dan? Lekker, en knikt daarbij? Of zeg je: "Erg lekker, net zo lekker als bij Starbucks gister".
Daarmee geef je tegelijk aan dat je veel geld uitgeeft aan matige
koffie en dat je gisteren bij Starbucks bent geweest. Wellicht beledig
je je gastgever die zijn best heeft gedaan je iets lekkers voor te zetten, maar los daarvan, wat moet ie met die extra info. De
volgende keer vraagt niemand je meer of je de taart lekker vond of biedt
de gastgever je überhaupt geen lekkers meer aan. Want je vond Starbucks
immers beter? Zo zou men kunnen gaan denken. Wie wil nu de concurrentie aangaan met Starbucks. In dit
simplistische voorbeeldje kan vrij onschuldige informatie net zo
makkelijk een volgende gebeurtenis negatief beïnvloeden. Niet doen dus, en blijf bij het minimalisme van DA.
Formulieren
Hoe
vaak je in je leven formulieren moet invullen is niet meer op je
vingers en tenen te tellen. Steeds meer gegevens worden gevraagd. Steeds
meer worden bepaalde antwoorden verplicht gesteld die voor het
bijvoorbeeld bestellen van een boek nergens op slaan. Of waarom moet je
voor het aanvragen van een informatieformulier nu je telefoon nummer of
je email ophoesten. Een postadres zou in beide gevallen het maximale
mogen zijn.
Zo moet je bijvoorbeeld eerst een formulier invullen
voor het aanvragen van een kiesregistratieformulier voor het verkrijgen
van een stembiljet voor het referendum. Op zijn minst een merkwaardige
gang van zaken dat gerust met enig wantrouwen bekeken mag worden.
Allereerst,
vul sowieso nooit meer in dan waar de sterretjes staan voor verplichte
velden. Bij facultatieve vragen, uhuh, niet doen. Beoordeel je een vraag
als impertinent, ongewenst of net ter zake doende voor de gevraagde
service, reageer dan zeer terughoudend. Bij elk (niet verplichte) vakje
wat je invult komt het bekende stroomdiagrammetje in beeld.
A: kunnen ze dit controleren;
indien niet, vul maar iets anders in dan de waarheid, bij voorkeur iets anders dan een voorgaande keer.
indien wel vul het correcte antwoord in, in sommige gevallen zou je zelfs dat nog kunnen verbuigen
B: als ik een verzonnen gegeven invul zou dat dan averechts kunnen werken? Indien nee, zuig iets uit je duim.
indien ja, vul het correcte antwoord in, in sommige gevallen zou je zelfs dat nog kunnen verbuigen
Detail
Met het eerste axioma paraat: als iemand je om informatie vraagt denk dan eerst goed na voordat je antwoord geeft en stel jezelf de volgende vragen:
- Is het strikt gesproken noodzakelijk dat ik ze die informatie geef,
- Is
de gevraagde informatie relevant aan de gewenste service en of diensten
die ik verlang. Dus zou de dienst ook geleverd kunnen worden zonder dat
die bepaalde vraag beantwoord wordt,
- Is een antwoord vermijdbaar,
- Waar hebben ze die informatie voor nodig,
- Wat zouden ze met die informatie gaan doen,
- En welke garantie bieden ze mij dat die informatie niet wordt doorgegeven aan derden
Echter, niet specifiek in deze volgorde.
Voor
de gein zou je eens wat verschillende formulieren bij elkaar moeten pakken en
bekijk vooral de zogenoemde verplichte velden. Er zitten gegarandeerd
vragen tussen die de bovenstaande filters niet zouden passeren.
En,
bijna niemand doe het, maar het is interessant om de privacy regels
eens door te nemen. Er zijn tientallen van die verklaringen in omloop
die nu niet echt fideel met je gegevens zullen omgaan.
Bezin
Voordat je
klikt op 'verstuur' of 'volgende', vink eerst alles uit waarmee dingen als "aanbiedingen,
nieuwsbrieven, aanbevelingen, derde partijen, zakelijke concern
partners, gelieerde organisaties of hoe ze het excuus voor spam ook
willen noemen, wordt aangeduid.
Als een email adres toch
verplicht is zoek dan eens naar
temporary email. Een ervan:
mailinator.com vraagt je om geen enkel gegeven en als je dat ook nog
eens via TOR doet dan blijf je redelijk anoniem terwijl je toch een
zandbak hebt gevonden om alle spam in te doen verdwijnen.
Een andere
maatregel is, voor als je de verantwoordelijke spammer wilt bevechten,
eveneens een verzonnen email aan te maken en dat voor iedere nieuw
formulier. Zo wordt duidelijk aan wie je de overvolle mailbox hebt te
danken. Krijg je ongevraagde post wees als de pestilentie en bel ze op,
dreig ze desnoods met een proces als ze je niet uit hun database halen. Toezenden van ongevraagde en of ongeadresseerde reclame is namelijk
strafbaar in NL, helemaal als ze je adres hebben doorverkocht.
In het begin zal het even wennen zijn
om de DA handigheidjes toe te passen, maar naarmate je daar langer mee
speelt zal het een soort tweede natuur worden. Het scheelt een hoop spam en papier. Een van de mindere zijeffecten. Later hierover meer.
Niet om je bang te
maken maar sommige maatregelen ter anonimisering, onder de radar of buitenschot blijven vergen meerdere jaren
voorbereiding en aandacht. Wat meteen helpt is om voortdurend het eerste axioma van DA toe te passen: hebben ze deze info
wel echt nodig.
In het volgende deel gaan we het hebben over hoe je misbruik van je gegevens in meer of mindere mate kunt neutraliseren en hoe de informatie handelaren een waardeloze set gegevens in de maag te splitsen.
deel
1 |
2 | 3 | 4