8 november 2015

Leer mij iets

Leren is een proces dat merkwaardige vormen aan kan nemen. Leren om te overleven is een van de eerste vaardigheden die de mens moest bezitten anders zou de soort uitgestorven geweest zijn. Daar hecht ik even geen waarde oordeel aan.
Daarna kwam het leren om iets bepaalds te kunnen doen. Huiden schrapen, hutten bouwen, metselen, rekenen, schrijven, schilderen, foto's maken, programmeren...
Het leven is een studie waarvan je nooit een diploma krijgt is zo'n mooie tegeltjes waarheid. Wel een die de spijker op de kop tikt, maar misschien anders dan je zo op het eerste gezicht zou denken. Leren houdt immers nooit op. Oppervlakkig gezien gaat dat zo: je leert met de waanzinnigste regeltjes om te gaan, je te drukken voor het invullen van merkwaardige formulieren en ontduiken van het repressieve gedrag van de regelneven die je het leven makkelijker hadden moeten maken.
Steeds vaker lees je commentaren dat klassieke school systemen in de hele wereld er op zijn gericht de geest murw te maken en ontvankelijk voor bevelen van bovenaf. Uit de anarchistische hoek komt die bewering. Echter steeds meer signalen druppelen door in artikelen dat het anders kan en moet als we willen dat toekomstige generaties op manieren gaan leren waarbij hun creativiteit niet afgeknot wordt (2006 Ken Robinson in TED). In tegendeel, een methode is gewenst waarbij deze jonge geesten tot bloei gebracht worden om zo de problemen van de toekomst op te kunnen lossen. Ook al laten de huidige en een paar volgende generaties een puinhoop voor ze achter. Lees ik een artikel uit Wired die precies dat verwoordt. Seymour Papert uitvinder van Logo propageert sindsdien dat machines (lees computers) ingezet moeten worden bij het leerproces. Een van de lieden waarover in dat artikel ook wordt gerept is: Sugata Mitra. Deze voert in 1999 zijn experiment "Hole in the Wall" uit. Een computer in een gat in de muur, en de buurtkinderen zelf laten uitzoeken wat er mee te doen is en hoe. Het was opvallend hoe creatief de kinderen dit stuk gereedschap gingen gebruiken. Socrates had het een paar duizend jaar geleden ook al in de gaten: Je moet de mens in diens leer proces vooral niet leiden maar stimuleren in het onderzoeken. Merkwaardig is dat het duizenden jaren heeft geduurd voordat er van een druppeltje een klein stroompje ontstond. De stroming is nog zwak en het zal nog wel even duren voordat men leeromgevingen creëert die werkelijk de leerling stimuleren diens intelligentie en leergierigheid op elk mogelijke manier tot het maximum uit te leven. Of daar geniale mensen mee "gemaakt" worden, in ieder geval meer dan nu.

Uiteraard heb ik zelf ook wel eens na zitten denken en in een blogje wel eens toegelicht. Hoe men nu zou moeten kunnen leren. Een beetje coaching lijkt me wel op zijn plaats. Niet je zou dit of dat eens moeten onderzoeken. Meer in de geest van Socrates om de leerlingen scherp te houden. Want o, de verleiding is zo groot om van hot naar her te surfen. Aan de andere kant, zat ik me te bedenken, is het natuurlijk van de zotte dat leerprogramma's door ambtenaren worden gemaakt die door politici worden aangestuurd. Dan krijg je bagger, heb je bagger, en vooral houd je bagger.  Politiek correcte leerstof is inderdaad de dood voor iemands open onderzoekende geest. Dat laatste is blijkbaar ongewenst door de politiek, want: niet manipuleerbaar, kneedbaar en dus opstandig. Wat je ook onder dat laatste moge verstaan.
Nu zeg ik: juist dat moet je hebben, mensen die over het randje van hun ommuurde kerker van de geest willen en durven kijken. Oplossingen zoeken, nieuw dingen ontdekken, creatief zijn. Dat niet aan iedereen een onderzoekende en nieuwsgierige geest gegund is weet ik ook wel. Maar hé, er is geen enkele reden om iemands vrije geest al vanaf het openen van diens ogen beginnen af te knijpen. Of het moet de machiavellistische oerangsten van onze heersers zijn die hun macht aangetast denken te zien geworden.
Dat is natuurlijk ook wel zo, maar niet zoals zij denken dat het gaat gebeuren. 
Leren is iets wat je je hele leven doet, waarbij niets je in de weg mag staan kennis te vergaren. Zoals het internet in mijn ervaring een beetje functioneert. Je moet dat specifieke stukje kennis alleen weten te vinden. Zoekmachines in deze zijn slechts een mooi hulpmiddel om mee te beginnen. Elke dag komt er kennis bij op het interwebs, zo groeit die schier oneindige bibliotheek uit tot een onuitputtelijke vraagbaak.

Daarom stel ik dat het huidige klassikale leersysteem overboord moet en we de middellen moeten verschaffen aan de jonge mensen om zich zonder al te veel belemmeringen te kunnen ontplooien naar hun beste kunnen. 

Mensen dwingen te leren is er natuurlijk niet bij, maar ze nieuwsgierig maken en houden dat zit in de natuur van de mens. Daarvan zou je bij de nieuwe leersystemen gebruik moeten kunnen maken. 

voorbeeld leersysteem
bron: DeepLearning

blog updated: 20160403










 

Geen opmerkingen: